Tranh cãi Lưu Khánh Đàm

Vào thời gian Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, Tạp chí Hồn Việt số 31 ra tháng 1 năm 2010 đã cho đăng bài viết Một tư liệu vừa được phát hiện về 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, Lưu Khánh Đàm (989 – 1058): Người xướng xuất việc dời đô trong đó đưa ra một số thông tin:[8]

  1. Lưu Khánh Đàm quê ở làng Lưu Xá, huyện Ngự Thiên, lộ Long Hưng (nay là thôn Lưu Xá, xã Canh Tân, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình).
  2. Lưu Khánh Đàm sinh năm 989 và mất năm 1058.
  3. Lưu Khánh Đàm tên thật là Lưu Đàm, có em trai là Lưu Điều hay Lưu Khánh Điều.
  4. Lưu Đàm là con của Lưu Ngữ quê Ái Châu (Thanh Hóa). Lưu Ngữ là quan nhà Tiền Lê.
  5. Lưu Đàm cùng em trai Lưu Điều làm quan nhà Tiền Lê, theo phò Lý Công Uẩn lên ngôi.
  6. Lưu Đàm đề xuất việc dời đô ra Thăng Long.
  7. Lưu Khánh Đàm ba lần đánh bại quân Tống.
  8. Lưu Khánh Đàm xin về trí sĩ và mất vào thời Lý Thánh Tông.

Những luận điểm trên đã gây ra những tranh luận gay gắt. Tạp chí Hồn Việt sau đó đã xuất hiện hai bài viết Lưu Khánh Đàm là hậu sinh làm gì có chuyện xướng xuất việc dời đô của Nguyễn Tấn Vĩnh[3] và Có hay không sự kiện Lưu Khánh Đàm xướng xuất việc Lý Công Uẩn dời đô? của Đào Xuân Ánh.[7] Báo điện tử Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh cũng đăng bài viết Một nhầm lẫn cần nói của Hoàng Tiến[9]. Các bài viết trên đều nói những ý sau:

  1. Không có nhân vật Lưu Ngữ.
  2. Không có ghi chép trong sử sách về việc anh em Lưu Khánh Đàm tham gia vào việc tôn Lý Công Uẩn lên ngôi vua.
  3. Lưu Khánh Đàm là người sống trong thời Lý Thái Tông (1028-1054), Lý Thánh Tông (1054-1072) và Lý Nhân Tông (1072-1128).
  4. Em trai của Lưu Khánh Đàm là Lưu Ba.
  5. Lưu Khánh Đàm chưa hề sinh ra khi Lý Công Uẩn lên ngôi vua.
  6. Lưu Khánh Đàm sinh năm 1032.
  7. Bài viết trích câu nói của Lưu Đàm dùng từ "Long Thành" để chỉ thành Đại La, đây là chi tiết sai.
  8. Các tác giả bài viết ... Người xướng xuất việc dời đô đã sử dụng sai tư liệu văn bia và đưa tư liệu không có chứng thực.

Tuy đã bị chỉ ra nhiều chỗ sai, nhưng vào năm 2014, ở xã Canh Tân, huyện Hưng Hà vẫn tổ chức "Lễ tưởng niệm 956 năm ngày húy nhật Thái phó Lưu Điều... là người đã hết lòng phò Lý Công Uẩn lên ngôi vua và dâng kế dời đô từ Hoa Lư lên thành Thăng Long".[10] Đồng thời tên gọi của Lưu Khánh Đàm và Lưu Ba bị nhiều sách báo chép thành Lưu Đàm, Lưu Điều (hay Lưu Khánh Ba).[11]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Lưu Khánh Đàm http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvs... http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvs... http://baothaibinh.com.vn/28/11629/nhi_vi_thai_pho... http://cand.com.vn/Xa-hoi/Ha-Noi-co-them-28-duong-... http://dantri.com.vn/van-hoa/le-tuong-niem-vi-cong... http://honvietquochoc.com.vn/bai-viet/3047-luu-kha... http://honvietquochoc.com.vn/bai-viet/3052-co-hay-... http://honvietquochoc.com.vn/bai-viet/728-luu-khan... http://plo.vn/van-hoa-giai-tri/van-sach/mot-nham-l... https://www.youtube.com/watch?v=m4b-KkND8Nc